علاج ناپذیر

درد من آوخ نه آن بود که علاجش

                               قدرت و اندیشه‌ی بشر بتواند

غیر خدا کس گره‌گشای غم ما

                               نیست ولی گر بخواهد ار بتواند

                               *          *          *

گر بتواند،مگو که کفر صریح است

                               قدرت حق جای شک و شبهه ندارد

رنجه مکن خویش را به شکوه چو روزی

                               ابر بهاری به کشته‌ی تو نبارد

                               *          *          *

کفر مگوی ای پسر که قادر مطلق

                               هست توانا بدانچه شاید و خواهد

نی بیفزاید به جاه و مرتبت او

                               شکر تو و کفر صد چون من،نه بکاهد

                               *          *          *

نعمت پنجاه و شصت ساله او را

                               شکر نگفتی و بی‌سپاس نشستی

شکوه نگویم مکن ببین که چه کردی

                               در همه دوران عمر خویش و که هستی

                               *          *          *

قصه‌ی طفل مریض و داروی تلخ است

                               رنج تو ای بی‌خبر ز کار خدایی

چون تو ندانی مشیت ازلی را

                               به که ببندی دهان و ژاژ نخایی¹

1-ژاژ: گیاهی است بی‌مزه و ژاژخایی به معنی یاوه‌درایی و گفتار بیهوده است.

.

.

( دیوان-409/10 )

جهانگیران

سر پیری فلک پیر مرا

                          دختری داده و شیرین‌پسری¹

سال‌ها جستم ازین رشته ولی

                          بود سرشته به دست دگری

                          *          *          *

پنج سال است که بر تارک آن

                          نور بارد ز گریبان سپهر

لیک سالی است که بر دامن این

                          شاخ بادام گل افشانده به مهر

                          *          *          *

دی فریبا به عروسک‌بازی

                          بهر خود طرح نو انگیخته بود

از برادر چو دمی غفلت کرد

                          بزم او جمله به‌هم ریخته بود

                          *          *          *         

عارف‌آیین به برادر نگریست

                          خالی از کین و غضب دختر من

باز شد چیده و برچیده ولی

                          ماند شیرین،گل شیرین بر من

                          *          *          *

کاشکی سینه‌ی مردان بزرگ

                          پاک چون روح فریبا می‌شد

راستی گر حسد و حرص نبود

                          صورت دهر چه زیبا می‌شد

                          *          *          *

ز امپراتوری تاتار و مغول

                          چه به جا مانده؟سیه‌نامی چند

بعد ازین نیز جهان‌گیران را

                          نامکی ماند و دشنامی چند

                          *          *          *

جمع و تفریق جهان تا کی و چند

                          آخر ای مردم کینه‌توز بس‌ست

خاک بر فرق بشر بیخته شد

                          ای شررهای جهان‌سوز بس‌ست

                          *          *          *

پنجه‌ی قهر ستم‌کیشان را

                          کاشکی دست خدا بشکستی

یا که چشم من و امثال مرا

                          از تماشای جهان بربستی

1336موقع حمله به مصر

1-فریبا و فریبرز

.

.

( دیوان-400/01 )

آخرین شیر بختیاری

در فرودست زردکوه آن روز¹

                        بیشه‌یی بود و آبشاری

آن‌طرفتر به زیر زانوی کوه

                        بود غاری و ژرف‌غاری بود

                        *          *          *

وندر آن غار ژرف،سالی چند

                        جایگه داشت پیلتن شیری

شد تهی‌گاه او به دست قضا

                        ناگه آماج سهمگین تیری

                        *          *          *

او به سرپنجگی در آن بیشه

                        والی کوه و شاه وادی بود

دست آهن فشار او همه عمر

                        فارغ از ضعف و نامرادی بود

                        *          *          *

جفت او پیش ازو به تیر اجل

                        شد ز دنیا و او به دنیا ماند

تا به تنهایی از جهان برود

                        در جهان بزرگ تنها ماند

                        *          *          *

چشم آتش‌فشان او آن شب

                        گوش می‌کرد بر ترانه‌ی مرگ

روزگار گذشته در نظرش

                        بود رقصان در آستانه‌ی مرگ

                        *          *          *

با زمان‌های ناپدید شده

                        قصه می‌گفت،بی‌زبانی او

در غبار گذشته می‌لغزید

                        نقش کمرنگ زندگانی او

                        *          *          *

ناله‌ی شوم باد بهمن‌ماه

                        لرزه بر پیکر شب افکندی

بر تن زخم‌ناک شیر از خشم

                        شعله‌ها آتش تب افکندی

                        *          *          *

ساعتی روی دست خسته نهاد

                        سر سنگین پر غرورش را

لحظه‌یی با زبان بوسید

                        زخم سوزان و خون شورش را

                        *          *          *

گفت برخیز و ایستاده بمیر

                        که جز این درخور دلیران نیست

مرگ در بستر ار سزا باشد

                        روبهان راست‌،بهر شیران نیست

                        *          *          *

جنبشی کرد و با تلاش غرور

                        تکیه بر دست و پای لرزان داد

مرگ را آستین گرفت و کشید

                        جان بدو داد و سخت ارزان داد

                        *          *          *

ماند گردن‌فراز و دندان را

                        روی دندان خون‌گرفته فشرد

غرشی کرد و در سیاهی شب

                        آخرین شیر بختیاری مرد

                        *          *          *

ای گرفتار زندگانی و مرگ

                        پند از آن شیر تیرخورده بگیر

گر میسر شود چون شیر بزی

                        ور میسر نشد چو شیر بمیر²

1-فرودست: پایین، زردکوه سرحد بختیاری از چهارمحال است

2-حیرت‌آور است که بارها قطعه‌ی «مرگ گرگ» اثر آلفرد دووینیی شاعر نامدار فرانسوی را خوانده و مسحور شده بودم ولی آن را در موقع ساختن این قطعه مطلقا به یاد نداشتم.

.

.

( دیوان-408/09 )

کبوتر پر بریده

دختر من کبوتری دارد

                               همچو افکار کودکانه سپید

با نوای فرشته می‌خواند

                               بهر او نغمه‌های عشق و امید

                               *          *          *

با همان روح مادری که در اوست

                               دم‌به‌دم آب و دانه می‌دهدش

گاه بر سینه گاه بر منقار

                               بوسه‌یی مادرانه می‌دهدش

                               *          *          *

نگران‌ست دایم از چپ و راست

                               چشم مرغک به جستجوی کسی

لیک بالش بریده‌ام که مباد

                               رود از کوی ما به کوی کسی

                               *          *          *

مرغ دل‌خسته،دی،به دامن چرخ

                               دید نقشی و گفت: این چه فن است

چیست کانسان چو پنبه در کف باد

                               گاه آرام و گاه موج‌زن است

                               *          *          *

سر خود کج گرفت و با یک چشم

                               مرغ مسکین به آسمان نگریست

تا ببیند که بر جبین فلک

                               چیست آن ابر سایه‌گستر چیست

                               *          *          *

دسته‌یی از کبوتران سفید

                               دید در زیر آسمان کبود

جمعشان خالی از پریشانی

                               بود و او از میانه بیرون بود

                               *          *          *

خویش را گرد کرد و خم شد و راست

                               تا به چرخ برین پر افشاند

لیک بال بریده‌اش نگذاشت

                               که ز دل گرد غم برافشاند

                               *          *          *

بالکی زد به شوق و دید افسوس

                               که بریده‌ست نازنین پر او

و آرزوی بلندپروازی

                               ماند در روح نازپرور او

                               *          *          *

منم آن مرغ و روح سرکش من

                               دم‌به‌دم راه آسمان گیرد

پای اگر بسته مانده دست دلم

                               در درگاه لامکان گیرد

                               *          *          *

در صورت به روی من بسته‌ست

                               در معنی به روی دل بازست

گر پر و بال من شکسته چه باک

                               مرغ اندیشه گرم پرواز است

                               *          *          *

طبع گردون‌گرای شاعر را

                               نتوان ساخت پای‌بند قیود

کاخ هستی اگرچه محدودست

                               روح شاعر نمی‌شود محدود

.

.

( دیوان-398/99 )

بی‌مادر

کودکی شش ساله¹ بر کوهی بلند

                                  بود در سایه‌ی درختی دیرسال

نیم‌روز آن‌جا چو مرغی آتشین

                                  بر فراز صخره‌ها،گسترده بال

                                  *          *          *

سایبانی در حصار آفتاب

                                  بر سر سنگین کوه افتاده بود

ظهر و گرما و سکوت و بی‌کسی

                                  بود در آن کوه و کودک نیز بود

                                  *          *          *

آسمان چون لخته‌یی از سرب خام

                                  بر سر سنگین کوه افتاده بود

دور از آنجا،آبشاری نقره‌فام

                                  چون ستونی از بلور استاده بود

                                  *          *          *

مانده بر پا با سکوتی رنج‌بار

                                  خارها بی‌جنبشی بر سنگ‌ها

موج گرما بود آنچ از چارسو

                                  پیش رفتی هم‌چنان فرسنگ‌ها

                                  *          *          *

از نسیمی هم در آن گم گشته‌کوه

                                  رخنه در دیوار خاموشی نبود

گفتی آن دنیای نفرین‌کرده را

                                  حاکمی غیر از فراموشی نبود

                                  *          *          *

دیده بر پاهای عریان دوخته

                                  می‌مکید انگشت خود را آن بچه

بود روشن کاندر آن خاموش‌جای

                                  فکر می‌کرد آن پسر اما به چه؟

^{1-تصویری از چهارسالگی گوینده است که در آن عدد چهار به شش مبدل شده است.}

.

.

( دیوان-391)                                 

شهر پاریس

شهر پاریس،عروسی خوش و نوخاسته است

                                          نوعروسی که جهانش،ز خدا،خواسته است

چون بهشت ابد از ماست،مگر لطف خدای

                                          بهر کفار،بهشتی دگر آراسته است؟

                                          *          *          *

هر خیابانی،گلزاری و هر کو،چمنی است

                                          هر کجا روی کنی،باغ سمن در سمنی است

همه نور و همه عطر و همه حسن و همه عشق

                                          قصر فردوس،همین است و دگرها سخنی است

                                          *          *          *

اندرین خطه،تقی را به نقی کاری نیست

                                          هیچ کس را به تو و کار تو،انکاری نیست

همه خوش‌رو همه خوش‌بین،همه خوش‌دل،همه پاک

                                          هست صد باغ گل اینجا و در آن،خاری نیست

                                          *          *          *

اصل آزادی فردی،که بسی محترم است

                                          گر شود زحمت کس،اصل وجودش عدم است

خائن و رهزن و ناپاک و بد اندیش و حسود

                                          نفی مطلق نکنم،لیک در این شهر،کم است

                                          *          *          *

در دل جنگل و بر سینه‌ی آب و لب کشت

                                          صورتی بینی،ز افسانه‌ی شیرین بهشت

هر کسی غرق کتاب است،چه پیر و چه جوان

                                          هر سری مست شراب است،چه زیبا و چه زشت

                                          *          *          *

عارفان جمله برآنند که دم،مغتنم است

                                          مغتنم،در نظر مردم پاریس،دم است

عشق و شیدایی و سرمستی و عشرت‌طلبی

                                          موج‌زن،در بر چشم همه،در هر قدم است

                                          *          *          *

پیش این خطه،همه ملک جهان،مختصر است

                                          شهر پاریس،دگر باشد و عالم دگر است

گویمت مجمل و تفسیر مفصل،با تو

                                          شهر عشق و ادب و دانش و ذوق و هنر است

                                          *          *          *

دست او،کاتب منشور حقوق بشری‌ست

                                          فکر او،پی‌فکن کاخ نودادگری‌ست

گر به من خرده نگیرید،عیان خواهم گفت:

                                          گردنی نیست،که از ذمت این قوم،بری‌ست

1336 تویلری پاریس

.

.

( دیوان-385/87 )

پیام صلح

ای اختر خجسته که آرام و بی‌خیال

                                    در منتهای بام فلک جا گرفته‌ای

گوشت چه‌ها شنیده ز دنیای ما بگو

                                    کاینسان کناره از همه دنیا گرفته‌ای

                                    *          *          *

صدها هزار سال بباید که نور تو

                                    زان مرز دوردست بدین خاک‌دان رسد

بر نسل‌های سوخته در شعله‌های جنگ

                                    نورت به سان مرهم راحت‌رسان رسد

                                    *          *          *

کس آگهی ندارد از آن سرزمین ولی

                                    دانم که در دیار تو نامی ز جنگ نیست

آنجا زبان تیغ چه گوید چو خلق را

                                    حرص دهان گشاده و چشمان تنگ نیست

                                    *          *          *

وین خاک توده،این کره‌ی کوچک،این زمین

                                    میدان ترک‌تازی دیوانه دیوهاست

بر ذره‌یی حقیر و سبک‌وزن و بی‌فروغ

                                    این غول‌های ذره‌شکن را غریوهاست

                                    *          *          *

نور زمان‌نورد تو ای شمع دل‌فروز

                                    در شامگاه عمر زمین بر زمین رسد

وز بعد قرن‌ها رسد آخر پیام صلح

                                    بر ما اگرچه در نفس واپسین رسد

.

.

( دیوان-394/95 )

در آیینه‌ی فردا

[ پاسخ به یک دوشیز ]

ــــــــــــــــــ

دخترا،بر رخ من خنده زدی

                           که چو گیسوی تو چین بر چین است

گل خندان تو حق داشت،ولی

                           حاصل عمر طبیعی،این است

                           *          *          *

این رخ زشت و سراپای مهیب

                           سال‌ها،مثل تو،زیبا بوده‌ست

گرنه بهتر ز تو بوده‌ست،ای دوست

                           چون تو،شیرین و دلارا بوده‌ست

                           *          *          *

گوهری بودم و خرمهره شدم

                           تا که بر گردن مرگ آویزم

لیک،تا کور شود چشم فلک

                           تا لب گور به عشق آویزم

                           *          *          *

دلم از پیری تن،آگه نیست

                           لاجرم شور و نوایی دارد

کافرم گر دل سودایی من

                           بجز از عشق،خدایی دارد

                           *          *          *

چه بگویم به تو ای زیبا روی

                           که به زیبایی خود می‌نازی

پنجه بر روی تو هم خواهد زد

                           گردش عمر،به بازی بازی

                           *          *          *

گرچه امروز به صد شادابی

                           اختر خانه‌فروزی شده‌ای

لیک فردا،دهدت آینه‌یی

                           تا ببینی که:عجوزه شده‌ای!

.

.

( دیوان-406/07 )

نوروز در اصفهان

بود آن زمان که بخت،جوان بود و من جوان

                                       در اصفهان،به شاخ گلی،آشیان مرا

در غنچه می‌شکفتم و ترسی نهفته بود

                                       در گلشنی همیشه بهار،از خزان مرا

                                       *          *          *

لختی ز نیمه‌شب،سپری شد که سال نو

                                       آراسته،درآمد و سال کهن برفت

یک سال پر ز حادثه،یک سال پر ز هیچ

                                       از عمر اهل عالم و از عمر من،برفت

                                       *          *          *

نوروز فرخ آمد و داد،از وصال دوست

                                       ما را،بشارتی و چه فرخ بشارتی

در صبح عید،حلقه به در خورد و دل تپید

                                       از آن نوا،که داشت ز دولت،اشارتی

                                       *          *          *

                                       *          *          *

با او به باغ رفتم و دست نسیم،ریخت

                                       بارانی از شکوفه،به فرخنده مقدمش

گسترد بستری،پی خوش‌خواب آرزو

                                       گل‌برگ‌ها،به سایه‌ی گیسوی پر خمش

                                       *         *          *

چون شب فرا رسید،بساط نشاط را

                                       بردم سبک،به ساحل جان‌بخش زنده رود

آن‌سوی رود،بیشه و آن‌سوی بیشه،کوه

                                       کودک صفت،به بستر راحت،غنوده بود

                                       *          *          *

ماه،از خلال درختان،دمید و ریخت

                                       در جام عاشقان طبیعت،شراب‌ها

با تارهای طره‌ی سیمین خویش،دوخت

                                       اشجار را،به دامن لرزان آب‌ها

                                       *          *          *

چون جیوه‌ی رها شده بر سطح آینه

                                       در جسم زنده رود،قرار و سکون نبود

جز پیچ و تاب و لرزش و عزم و درنگ آب

                                       نقشی،بر آن صحیفه‌ی سیماب‌گون،نبود

                                       *          *          *

بر دوش من،نهاد سر نازنین و گفت:

                                       گویی که چیست خوش‌تر ازین عشق ایزدی

ای کاش این دقایق کوتاه را،خدای

                                       کم‌کم به دامن ابدیت،گره زدی¹

                                       *          *          *

گفتم که:غافلی تو از اسرار دل،از آنک

                                       دنیای عشق هم،ز ابدیت نشانه‌یی است

یک‌سان بود مجاز و حقیقت به چشم من

                                       جز عشق،هرچه هست به عالم،فسانه‌یی است

^{1-مضمون این بیت،فرانسوی است.}

.

.

( دیوان-387/89 )

حسد بر شکوفه

خوش در آن باغ وحشی‌آهوی من

                                  می‌خرامید و من به دنبالش

شب چو مرغ عظیم و جوجه‌ی خاک

                                  خفته در سایه‌ی سیه بالش

                                  *          *          *

بر سر ما شکوفه‌ی بادام

                                  شد به دست صبا پراکنده

بوستان زان پرندگان لطیف

                                  به شمیم عسل شد آکنده

                                  *          *          *

گفتم:امشب ز مقدم تو شده‌ست

                                  باغ و بستان شکوفه‌باران،گفت:

من به حال شکوفه می‌ورزم

                                  حسدی آن‌چنان که نتوان گفت

                                  *          *          *

او سحر غنچه،وقت صبح گل است

                                  شام گل‌برگ و روز دیگر هیچ

من کیم؟ من چیم؟ خدا را من

                                  که اولم هیچ باشد،آخر هیچ!

                                  *          *          *

گفتمش کارگاه خلقت نیست

                                  عبث،ای دل‌فریب جانانه!

میوه ماند از آن شکوفه به جای

                                  از تو فرزند و از من افسانه

.

.

( دیوان-403/04 )

ذره‌ها

زندگی با جلوه‌های گونه‌گون

                             وان بلندی‌ها و پستی‌های او

آن هوس‌ها،عشق‌ها،امیدها

                             وان جوانی‌ها و مستی‌های او

                             *          *          *

همچو ذراتند و مسکین ذره‌ها

                             موج‌زن در ژرفنایی پیچ پیچ

ملک هستی اجتماع ذره‌هاست

                             ذره‌ها در چشم مردم چیست؟ هیچ

                             *          *          *

لیک آن ذرات دور از رنگ و بوی

                             خاطرات مشکبیزی می‌شوند

وان پریشان هیچ‌ها بر گرد هم

                             جمع می‌گردند و چیزی می‌شوند

                             *          *          *

ذره‌ها را گر هیچ پنداری خطاست

                             کاین جهان از ذره‌ها شد ساخته

ساختی بس چیزها زین هیچ‌ها

                             گر تو مردی می‌شدی خودساخته

                             *          *          *

گرچه از دو سو در نیستی‌ست

                             زندگانی لیک بی‌مقدار نیست

عالم از زیبا و زیبایی پر است

                             گر تو از شوقی جدا تکلیف چیست

.

.

( دیوان-399/400 )

خرید و فروش

ز چشمی باده نوشم مست و دل را

                                     به چشم می فروشان می‌فروشم

هم از کالای هستی،آنچه دارم

                                     بدین گیسو به دوشان،می‌فروشم

                                     *          *          *

مکن عیبم که در پایان پیری

                                     بدین‌سان فتنه‌ام گل منظران را

من آخر دوست دارم،دوست دارم

                                     پری‌رویان و حوری دلبران را

                                     *          *          *

ز سر تا پای این مستی فروشان

                                     شمیم نوجوانی می‌تراود

از آن لب‌های شکر بوسه،آرام

                                     شراب زندگانی می‌تراود

                                     *          *          *

ازین گیسو به دوش افکندگان پرس

                                     که ما را از چه،بی‌آرام کردند

نه با لبخند،کاین دلکش نگاهان

                                     لبی کج کرده،ما را رام کردند

                                     *          *          *

ز موج گیسوانی بی‌قرارم

                                     ز مینای نگاهی مست،مستم

اگر بر عقل من خندی تو،غم نیست

                                     من این آهو وشان را می‌پرستم

.

.

( دیوان-413 )

جوان‌تر بودم

دوش از هجر تو در سینه‌ی من

                              آتشی خانه‌کن افروخته بود

وندران عالم اندوه و فراق

                              از شکایت لب من دوخته بود

                              *          *          *

و اینک از لطف تو ای مایه‌ی ناز

                              چشم بد دور وصالی دارم

لیک در بزم وصالت دل من

                              مانده غمگین و ملالی دارم

                              *          *          *

تا نگویی من آشفته خیال

                              خوشدل از هجر تو دلبر بودم

لیک ای غایت آمال و امید

                              دوش از امروز جوان‌تر بودم

1312

.

.

( دیوان-412/13 )

روح شاعر

روح شاعر چو غنچه‌یی نوخیز

                              در جهان خواستار لبخندست

گردد از ساغر طبیعت مست

                              که به گل‌های باغ مانندست

                              *          *          *

روح او عطر ناشناخته‌یی‌ست

                              کز گل و سبزه درهم آمیزد

یا چو موجی لطیف و عشق‌آویز

                              که ز رفتار مهوشان خیزد

                              *          *          *

خنده‌ی کودکی شمیم گلی

                              بی‌خبر سوی خویشتن کشیدش

چشمه‌یی خرد و سبزه‌یی نوخیز

                              مست رویا به آسمان بردش

                              *          *          *

جان من،این گل ارچه پژمرده‌ست

                              می‌توان تازه کرد و شادابش

زود میرست روح شاعر،هان

                              تا ز دستت نرفته دریابش

                              *          *          *

ای نوازشگران طره‌ی عشق

                              دل ما را نوازشی بکنید

زان لب بوسه خواه شکر ریز

                              بهر ما نیز خواهشی بکنید

                              *          *          *

روح شاعر چو کودکی نوپا

                              بسته‌ی مهر و مست لبخندست

از چه شادش نمی‌کنید آخر

                              روح شاعر به هیچ خرسندست¹

1-عبارت«به هیچ خرسند»را چند نفر از شعرا به کار برده‌اند از جمله درین بیت:

به بوسه‌یی ز دهان تو آرزومندم .......... فغان که با همه حسرت به هیچ خرسندم

.

.

( دیوان-393/94 )

دودکش ها

دودکش ها بر فراز بام ها

                           هر نفس آهی ز دل بر می‌کشند

وز دهان قیرگونشان دودها

                           زاغ‌وش بر آسمان پر می‌کشند

                           *          *          *

رنگ این سرخ است و رنگ آن کبود

                           دود این تیره‌ست و دود آن سپید

با زبانی بی‌زبان این دودها

                           نغمه ها دارند و نتوانی شنید

                           *          *          *

آن یکی از پهن خوان منعمان

                           داستان عز و ناز آرد ترا

وین یکی از مطبخ بیچارگان

                           قصه‌ی فقر و نیاز آرد ترا

                           *          *          *

این یکی گوید در آن بستان سرا

                           گربه و سگ هم به ناز آموخته‌ست

آن یکی گوید درین ویرانه جای

                           کودکان را جان ز حسرت سوخته‌ست

                           *          *          *

آن یکی گوید در آن خرم بهشت

                           عالمی شادی نگر،مستی ببین

این یکی گوید در این ماتمکده

                           معنی فقر و تهی‌دستی ببین

                           *          *          *

نی غلط گفتم غلط کان دودها

                           زآن همه فقر و غنا دلخسته‌اند

از درون تیره جانان قصه ها

                           بر زبان و لب ها بسته‌اند

                           *          *          *

بسته گوش و بسته لب خاموش و نرم

                           درهم آمیزند و ناپیدا شوند

زین نواها گوش چرخ آکنده است

                           پس چرا این دودها گویا شوند

.

.

( دیوان-392/93 )

برگ نامرادی

ای برگ خشک نامرادی

                       از شاخه ی هستی جدا شو

ای خنده ی امید و شادی

                       یک لحظه با لب آشنا شو

                       *          *          *

ای اشک حسرت،یک دم آخر

                       دامان مژگان را رها کن

تا چند سوزم در غم آخر

                       دل را به شادی آشنا کن

                       *          *          *

روشن کن ای گل‌رخ که ما را

                       جایی در آن دل هست یا نه

دامان کوتاه تو یارا

                       افتد مرا در دست یا نه

                       *          *          *

ای آرزوی آرزوها

                       ما نیز داریم آرزویی

ای نکته بخش گفت‌گوها

                       با ما هم آخر گفت‌گویی

                       *          *          *

آشفته تر ز آشفته مویت

                       بر بام منزل خفته بودم

مست از شراب جست‌جویت

                       ترک دو عالم گفته بودم

.

.

( دیوان-397 )

نخ و سوزن

همچو سوزن برهنه باش ای دوست

                                  تا بپوشی لباس بر تن خلق

نخ صفت خادمی فروتن شو

                                  تا بود منتت به گردن خلق

                                  *     *     *     *

پیروی کن چو رشته از سوزن

                                  تا که خیرت به چارسو برود

کمترین سود آن سلوک این است

                                  که تو مانی به جای و او برود¹

^{1-مضمون این قطعه محصول اندیشه ی همسرم «ایران» است و با اینکه موضوع از جمله ی افکار زنانه است و بایستی مادرم «ژاله» آنرا ساخته باشد برای خاطر ایران عزیز،از نظم آن دریغ نورزیدم.}

.

.

( دیوان-404 )